Solis die 8 mensis Septembris 2024

ACROAMATA & ALIA BLOGA LATINA

Hic praebentur acroamata (vulgo: podcasts) et bloga varia quae in rete inveniri possunt. Certe opiniones hic expressae externae sunt Ephemeridi.

Scriptorium Academicum Latinum




De diebus Canicularibus sive de tempestate Sirio cane infecta

01 Sep 2024, 09h21
Sub amabilissima arboris umbra caniculam ferre conabar,
cum urbem Hispaniae septentrionalis quandam visebam
.  

Mense Augusto nuper delapso, incolae Hispanienses tempus aestivum calidissimum omnis aevi aegre tulimus. Calor primum locum horno obtinuit in quibusdam locis, maxime meridionalibus et mediterraneis, ut puta Cordubae aut Caesaraugutae, quorum calores ascenderunt ad 40m gradum Celsianum die octavo Veneris.

Tabula geographica: Eltiempo.es

       Sunt qui affirmant hunc fuisse quartum quem modo hodierno “aestus fluctum”, vulgo “ola de calor” aut “heat wave” dicunt. At ego “flagrantem Caniculam” Romane dicere malo. Plinius quidem ille Maior: “Ardentissimo autem -inquit- aestatis tempore exoritur caniculae sidus sole primam partem leonis ingrediente, qui dies XV ante Augustas kalendas est”. 

      Qua de causa una cum familia dies feriatos degi in septentrionibus Hispanicis meridiem ardentissimum fugiens inde a die quinto usque ad diem decimum tertium. Dies Solis autem undecimus fuit calidissimus totius mensis Augusti et caniculae aestus vitare non potuimus, etiamsi illo die visissemus quendam urbem maritimam apud Cantabros vulgo 'Santander' nuncupatam, quam sunt qui dicant fuisse illum portum maritimum 'Blendium' olim a Plinio Maiore memoratum (hodie autem censetur Blendium esse urbs c.n. vulgo “Suances” est, prope urbem “Santander” circiter triginta chiliometris). Utcumque est, illo die aestuosissimo nos frigus amabile nescivit tangere, immo potius nos fessos viatores flagrantis atrox hora Caniculae circumsedit ambulantes.

Tabula geographica: Eltiempo.es

         Dies Solis autem undecimo fuit calidissimus totius mensis, sed caniculae aestus vitare non potuimus, etiamsi illo die visissemus quendam urbem maritimam apud Cantabros vulgo 'Santander' nuncupatam, quam  sunt qui dicant fuisse illum portum maritimum 'Blendium' olim a Plinio Maiore memoratum (hodie autem censetur Blendium esse urbs c.n. vulgo “Suances” est, prope urbem “Santander” circiter triginta chiliometris). Utcumque est, illo die aestuosissimo nos frigus amabile nescivit tangere, immo potius nos fessos viatores flagrantis atrox hora Caniculae ita circumsedit ambulantes, ut inter nos rixa fere concitata sit intercursu prudentiae sedata.

         Hodie Kalendis Septembribus ad sidera prospicio atque oro et  spero fore ut venti, qui solis ardorem molliant, frigus amabilius et pluviam exspectatissimam nobis aestu maximo fessis praebeant. Namque de diebus Canicularibus cogitans statim recordata sum epistulam quandam, quam Petrus Martyr Anglerius Mediolanenesis Compluti scripsit in Hispaniae laudem et ad Pomponium Laetum, virum Italum insignem et amicum, nonis Decembris anno 1494 misit, in qua loquitur de Sirio cane, id est, de sidere canis, quod plures stellas contineat, quarum una Sirius vel canicula Latine nuncupatur. Cum canis Sirius, qui stella est, exoritur, terra ardet et siccitates maiores instant, unde tempestas ea, Sirio cane infecta, dicitur esse morborum et perturbationum et tumultuum:

Quid miraberis igitur hac nostra Sirio cane infecta tempestate, qua nullus non Tyrannus Italas regat habenas, si rabidis videas affectibus spumas ad interitum mandere rabidos homines, alios in damas excitando molossos, alios dissimulando formidine perculsos, vertere terga, alios sibi, non Reipublicae Italae consulendo? Nulla vis animi jam, nulla majorum ad libertatem tuendam, Italiamque ab exteris conservandam cura, nulla fortitudo. Caeci omnes, nemine excepto, suum dedecum, suam ruinam non vident, aut si conspiciunt, suum tamen patiuntur incommodum aequo animo, dum vicinorum prius animas perturbant, prosternant, suffocent? Inter has Italiae procellas magis indies ac magis, alas protendit Hispania, imperium auget, gloriam nomenque suum ad Antipodes porriget.

       Mense Septembri ineunte Dei benevolentes procul a nobis averruncent caniculam flagrantem et tempus autumnale frigidulum praebeant ventos pluviosos adferens, qui rabidos homines propter canis Sirii morsum molliant et leniant!


Quid prosunt libri?

19 Aug 2024, 13h08
   Libros amo, eos scilicet non tantum oculis evolvere, verum etiam naso olfacere et manibus digitisque tangere. Plurimi quidem mihi sunt et in hoc insulso scriptorio et in meo librario domestico. 

      Plinius Maior dicere solebat (teste consobrino) 'nullum esse librum tam malum ut non aliqua parte prodesset', unde nata est eius magna Naturalis Historia, quam Erasmus ille Roterodamus non opus, sed thesaurum rectissime existimabat, utpote quod libri sint arcae gemmas pretiosissimas continentes, ad quas aperiendas tamen clavibus idoneis egeamus.

  Libri enim sunt tanquam specula translucida, apertae fenestrae, vitrea ianuae, transitus idonei, spissae paenulae, ferreae ancorae, solida petaura, tuta effugia, tranquilli recessus, calidae lodices, tapetia volantia, phari et lucernae luminosae. Denique libri plerumque sunt instrumenta optima ad nos ipsos noscendos indeque ad alios noscendos, ut homo non sit lupus homini, cum qualis sit non noverit.

  At his diebus aestivis novum librorum usum repperi, quem quaedam puellula invenit: libri videlicet esse possunt excusationes non petitae in formam telorum redactae, non ut damnum aliis faciant (etiamsi id conetur), immo potius ut fingant accusationem manifestam, quae vitia propria operiat.

    Sed fortasse hic librorum usus non novus sit, sed ille supra memoratus qui agit tamquam speculum idque autem inversum, nam imaginem reddit eius qui laedere et vexare vult et non potest, eius hominis qui errat, qui scopum non attingit, qui propositum non assequitur, qui frustratur. Denique monstrat homunculum qui libris non utitur ad legendum ideoque ad meliorem sese vertendum, sed ad vitia propria augenda et ad insipientiam exhibendam. Ergo libri ei nihili sunt.



Cur Latine loquendum sit

27 Apr 2024, 09h36

Posteaquam annus hic novus bis millesimus vicesimus quartus initium cepit, negotiis plurimis academicis sepulta sum, qua de causa vix vacavi atque tempora subseciva fere nulla mihi fuerunt ad faciendum id quo maxime delector, scilicet ad Latine scribendum. Multa quidem Latine legi et sola et una cum discipulis Gaditanis, sed pauca quidem scripta in lucem protuli. 

      In novissimis “foliis”, quae in Ephemeride Lydia Ariminensis scripsit, ea sese interrogabat cur hodierno tempore ipsa Latine scriberetur vel loqueretur et rationem suam dedit. Qua ratione perlecta in mentem meam statim venerunt verba, quae quaedam profestrix nomine Ingvelde Scholz pulchre expressit ad dicendum “Cur Latine loquendum sit”. 

       Hanc opinionem olim legi in libro ab humanissimo Michaele von Albrecht anno 1989 in lucem edito, cui titulus Scripta Latina. Accedunt uariorum Carmina Heidelbergensia dissertatiunculae colloquia est, quem librum hodie in tabernis librariis invenire emereque difficile est. Quamobrem verba huius profestricis, in cuius sententiam pedibus eo, vobis, candidi lectores et lectrices, exscribere volui una cum imagine ex illo libro capta, ut linguae Latinae fautores et amantes alliciamur ad Latine legendum et scribendum et loquendum:

Pagina 268


       “Mihi oratores poetaeque lingua Latina non muta solum agitatione mentis, sed vivis etiam verbis recte usi videntur esse. 
      Ut enim musici tum profecisse videntur, cum sonis blandis vehementibusve animos audientium vel placare vel commovere sciunt, ut pictor cogitationes non mente solum fingit eaque includit, sed coloribus formaque nobis mandat, ut terra primo vere flores florescere, non humo abditos dormire vult, ut eos videamus odoremur eisque fruamur, sic linguam Latinam loquendo vivere puto. 
     Quam si omnes audiant atque loquantur, intelligere possint neque ingenium neque formam neque sonum linguae Latinae deesse eamque omnibus rebus abundare. 
    Quare etiam hodierno tempore ex toto fonte linguae Latinae haurire audeamus neque ea signa audiamus, quae receptui canunt”.



Cantiuncula ab Urbe Bonaerensi ad me missa

22 Jan 2024, 17h49
    Abhinc nonnullos dies per epistulam electronicam nuntium poeticum accepi ab urbe Bonaerensi missum auctore Radulfo Lavalle, utpote qui sodalibus Latinitatis fautoribus nuntiaret novissimum fasciculum ab ipso editum c.t. "Carmina Hodierna" (nº 13, a. 2023). Hoc in opusculo carmina hodierna Latine concinnata sunt, quae autem Hispanice commendat et explanat. Cantiunculam (vulgo "coplilla") mihi immeritae dedicat versibus octosyllabis, quae evolvi grata et subridens. 

       Gratias enim maximas ago Radulfo pro versibus iucundis, quos etiam vobiscum, optimi lectores et lectrices candidae, in hoc scriptorio compartiri volo:  

 Alma lux humanitatis, 
 quam decorat Gaditana 
 Urbs, tibi plurimas gratias! 
 Immo, vere decoraris… 
 at etiam Gades illustras 
 tuo calamo Latino. 
 Ab orbis remota parte 
 salutationem accipe.


Felicem et faustum et salsum annum novum 2024!

31 Dec 2023, 15h15
Imago in Museo Plantino-Moreto Antuerpiensi a me ipsa expressa.

    Huic anno MMXXIII hodie 'VALE' dicimus. Inter res multas quibus experta sum ante omnia iter praepono quod proxima aestate in terram Belgorum cum familia Gaditana feci. Locos miros perlustravimus inter quos Antuerpiam visimus, ubi in museum Plantinum-Moretum una cum carissima sorore Sylvia intravi. Plurimas huius Musei imagines ope lucis expressi et hanc supra appositam vobis selegi. Illic sententia evolvi vobis licet ea quae est: "Ite ad fontes!", cuius dicitur Erasmus ille Roterodamus auctor fuisse. Hoc die anni ultimo sententiam istam imperativam sive consilium quaesivi et ille immo potius verba anno 1519 dixit haec:

lampridem male habet eos efflorescere bonas literas, efflorescere linguas, reuiuiscere veteres authores, quos antehac exedebant tineae puluere opertos, mundum ad fontes ipsos reuocari.

   Annum novum MMXXIV, qui iam iam incipit, vobis omnibus, mihi fideles lectores lectricesque candidae, felicem et faustum ex imo corde exopto et bona spei et valetudinis et pacis atque etiam... salis plenissimum!



____________________________________