Veneris die 29 mensis Martii 2024

ACROAMATA & ALIA BLOGA LATINA

Hic praebentur acroamata (vulgo: podcasts) et bloga varia quae in rete inveniri possunt. Certe opiniones hic expressae externae sunt Ephemeridi.

AD CISTULAM




Bonum sequere diem, pone curas.

22 Mar 2024, 20h17
Serm viri cum suo Ba - pars IV

Subscribe now

Animi tertia oratio (55-68)

Aperuit suum os meus animus

ut ad dicta mea responderet :

« Quod de sepultura mones, miseria1 est ;

Afferre est lacrimas virum contristando,

Arripere est virum suae domo ut in colli relictus sit.

Ascendere non poteris, ut Soles2 videas.

Qui saxo aedificaverunt3,

perfecta re,

honestas pyramidas honesto labore

cum illi qui has aedificandas curaverant dei facti sunt,

quae eis dicatae erant in planitiem evertae sunt

- velut exanimes mortui in ripa

orbati terreno4 aliquo -

cepit aqua pedes ejus

et Jubar quoque Solis,

quos vocant ad se pisces labra5que fluminis6.

Oboedi7 proinde mihi :

Vide : bonum est hominibus oboedire,

bonum sequere diem, pone curas.

Hi versus sequentium propositum introducunt : bene esse vivendum ante necopinatam mortem. Illis similitudo est cum carmine fidicinis (Harpist’s songs), quod fortasse inspiraverunt. Exhortatur enim fidicen ut curas ponat auditor de morte, quippe quoniam et sumptuosissima sepulcra corruant. Ex his versibus opinio animi est de sacris funebribus dubitandum esse meliusque cura expertem vivere.

Prima Fabula Animi (68-80)

Ut argumentum confirmet, narrabit animus duas fabulas.

Agricola <quidam> suum agrum arabat,

messibus suis oneravit lintrem

ut passis velis navigaret

suo appropinquante festo die8.

Ubi tenebras vidit nascentis aquilonis9,

in navigio vigilavit dum Sol intrat.

Cum uxore liberisque egressus est suis,

in stagno perierunt,

circumsaepto noctu a ripariis <crocodilis>10.

Tunc querula voce ejulavit tandem cum sederet,

dicens « eam non ploro quae nata erat,

etsi ex Occidente non jam exibit

ad alium terrestrem natum11,

de liberis ejus ingemisco,

in ovo absumptis12,

Khenti[13] ora viderunt antequam viverent. »

Haec fabula hortatur ut dies carpatur, quia quando nex saevitura sit sciri non potest.

Secunda Fabula Animi (80-85)

« Vir <quidam> cenam rogabat,

cui ejus uxor dixit cenam fore.

Ad hoc1314 foras iit, per parvum spatium.

Cum domum regressus est, erat velut alius.

Ejus uxor eum supplicabat,

Sed illam audire nequibat

Offensus est et surdo corde domesticis suis.15 »

Cum prima fabula facile intelligeretur, quid haec sibi velit ambigitur. Fortassean moneat animus virum de casibus vitae, de rebus quae repente mutari subvertique possint (« erat velut alius »).

Fontes :

Allen, James P. The Debate between a Man and His Soul: A Masterpiece of Ancient Egyptian Literature. Leiden: Brill, 2011.

Allen, James P. Middle Egyptian Literature : Eight Literary Works of the Middle Kingdom. Edited by James P. Allen. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, 2015.

Renaud, Odette. Le dialogue du Désespéré avec son âme : une interprétation littéraire. Genève: Société d’Egyptologie, 1991.

Imago :

Bedford, L. nile crocodile head, 2009. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nile_crocodile_head.jpg

1

nḥꜣ·t-ỉb, ‘heartache’ (Allen).

2

Nam volebat quisqua Aegyptius in lucem ascendere. Pluralis numeris hic iterationem significat.

3

Nominativus pendens.

4

ḥry-tꜣ, cf. supra.

5

Labra sunt litora. Hoc verbum propter ambiguitatem usurpatum est : ‘vocare’ est mdw, quod etiam ‘loqui’ significat. Labra igitur fluminis ‘loquuntur’ pro mortuo.

6

Haec perlonga sententia anacoluthis plena interpretatu est perdifficilis. Sortem tamen aequiperat mortem divitis qui pyramidem fieri jussit cum morte operatoris qui pyramidem exstruxit. Hac de causa vana inutiliaque sunt sacra funebria.

7

Aegyptice sḏm significat et audire et parere, oboedire.

8

Ipse agricola forte messes celebrabat.

9

Die vesperascente Aegypti ventus a septentrione oriebatur, qui terram fluviumque frigaret. Nox erat Aegyptis extimescenda.

10

Crocodili Aegyptice ‘riparii’ vocantur (mryt).

11

Metempsychosi non credebatur.

12

Ejus liberi geniti sunt : non tamen satis vixerunt ut ipsi vitam gustarent.

13

Quid sub hoc pronomine lateat, non paret.

14

Khenti-Amentiu deus erat, princeps Occidentis, i.e. regni vita defunctorum.

15

i.e. ceteri qui ejus domum habitabant.


Vir non es.

17 Mar 2024, 10h00
Sermo viri cum suo Ba - pars III

Ignoscite mihi quod haec pars morata vestris e-pistolis advenit. Meam memoriam interdum labascere non mentiar.

Subscribe now

[Vir loquitur pro animo]

Quae mihi dixit animus1 :

« Vir non es ;

An vivis tu quidem2 ? Quid tibi lucro,

si ita vitam curas ut divitiarum possessor ?

Quis dicat « non ibo3 », cum suae pessum ierint ?

Eradicaris enimvero tui oblitus4,

et indigens quisque dicit « te emungam ».

et mortuus es,

cum vivat tuum nomen.5

Ille est locus demorandi,

arca cordis.6

Portus est Occidens,

quo remigandum est acutis mente.7 »

Audiat me potius animus :

nullum est mihi crimen.

Si ejus cors mecum concors erit,

laetus erit.

Faciam ad Occidentem adveniat, sicut quicumque est in pyramide sua8,

cui cum sepeliretur aliquis adfuit terrenus9.

Tectum10 faciam tuum cadaver,

et tibi invidebit alius animus11 immobilis12.

45 Tectum faciam nec frigescet

Et tibi invidebit alius animus qui calet13.

Aquam bibam in diluvie14

et depellam siccitatem

et tibi invidebit alius animus qui esurit15.

Si me ad mortem isto modo egeris,

locum quem occupes in Occidente non invenies.

Perduret tuum studium, anime mi, frater mi,

dum adoleverit heres qui dona det,

qui sepulcrum curet sepulturae die,

capulum ferens in coemeterium16. »

Hi postremi versus, qui viri orationem concludunt, commoda ostendunt peractae vitae decoraeque sepulturae. Animus enim in dubio esse videtur, numquid vitam continuare sacraque funebria proficiant, cum vir his rebus egere videatur, nec iis diffidit. In altera autem parte vitae desparabit vir eumque leniet animus.

Fontes :

Allen, James P. The Debate between a Man and His Soul: A Masterpiece of Ancient Egyptian Literature. Leiden: Brill, 2011.

Allen, James P. Middle Egyptian Literature : Eight Literary Works of the Middle Kingdom. Edited by James P. Allen. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, 2015.

Renaud, Odette. Le dialogue du Désespéré avec son âme : une interprétation littéraire. Genève: Société d’Egyptologie, 1991.

Imago :

Goodyearn, W. H., Hawkes J., McKecknie J. Lantern Slide Collection: Views, Objects: Egypt. Gizeh [selected images]. View 03: Institute. Egypt., n.d., Hooper. Brooklyn Museum Archives (S10|08 Gizeh, image 9936), Brooklyn Museum, 2006. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:S10.08_Gizeh,_image_9936.jpg

1

Argumentum animi referre vir pergit.

2

Secundum Allen, aliter hoc verti potest : ‘etsi vivis’.

3

Scilicet ad Occidentem.

4

Ad litteram ‘sine curando te’

5

Contradictiones animadvertite : possessor/indigens ; mortuus/vivat.

6

Locus ubi cor in aeternum servetur, sepulcrum ?

7

Animo mors obvia videtur in tanta miseria.

8

Haec pars longior est : habere videtur majorem vim. Vir animo persuadere conatur, ne intempestive e vita egrediatur riteque sepeliatur.

9

Ita verto ḥry-tꜣ (qui est in terra), quod significat eum qui vivus remansit post alicujus mortem.

10

Translatio hujus verbi (nỉꜣỉ) obscura est ; Allen awning utitur, quod ex determinativo signo conjecit.

11

i.e. bꜣ.

12

Hoc est, mortuus sepulcro privatus (m nnw).

13

Sepulcrum mortuum tutabitur a calore frigoreque nimio, cum ‘immobilis’ caleat.

14

Diluvies secum novum tempus afferebat : ad illud Nilum comparate, quo annum dimetiebantur.

15

Sepulcrum curabit ne animus quavis re egeat.

16

Aut ‘necropolim.’


Non loquitur animus mecum concors!

08 Mar 2024, 17h01
Sermo viri cum suo Ba - pars II

Viri secunda oratio (3-55)

Meo animo os aperui, ut ad ejus dicta responderem.

Haec me hodie plane superant !

Non loquitur meus animus1 mecum concors.

Haec nimia majora praeter modum !

It, velut ignarus qua in re sit, meus animus.

Hoc curet mei causa.

Mihi resistere animo non licebit,

meo alteri, qui suam vitam dejicit.

9 quod est in ventre meo ut filum funis,

Non ei accidet ut die aerumnarum effugiat2.

Tamen videte3 ! meus animus me a via deducit.

Illum audire4 non possum,

quia me ad mortem ante detrahit quam ad eam pervenerim,

quia me in ignem jactat mei immolandi causa.

Quid est ejus dolor ***5

Tergum <dantis> suo <fratri> ?

15 Apud me maneat die aerumnarum,

In illo latere stet sicut funebris quispiam orator :

Talis enim pergit, seque ad illud6 fert.7

Meus animus, stolidus, in vita dolorem sedare non vult

Qui me ad mortem ante agat quam ad eam pervenerim,

Qui mihi Occidentem dulcem8 faciat9 :

« An vere difficilis res ?

Pervium10 est vita ;

Cadunt arbores,

Calca proinde quod est turpe,

Minue meam miseriam.

Judicet me Thot, contenti sint dei ;

Mihi Khonsu, qui in veritate11 scribit, patrocinetur;

Mea verba audiat Re, qui cumbam regit;

Mihi Isdes in sacro cubiculo patrocinetur!

<quod> necessitas gravis facta est.

nec est qui eam tollat ad se mihi. »12

Dulce13 me di cohibeant ab arcanis14 mei ventris.

Fontes :

Allen, James P. The Debate between a Man and His Soul: A Masterpiece of Ancient Egyptian Literature. Leiden: Brill, 2011.

Allen, James P. Middle Egyptian Literature : Eight Literary Works of the Middle Kingdom. Edited by James P. Allen. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, 2015.

Renaud, Odette. Le dialogue du Désespéré avec son âme : une interprétation littéraire. Genève: Société d’Egyptologie, 1991.

Imago :

Fir0002, A male House Sparrow in Victoria, Australia in March 2008, 2008. https://commons.wikimedia.org/wiki/File:House_Sparrow_mar08.jpg

Passer domesticus Aegyptiacus odio Aegyptis erat, quoniam grana comedebat: ejus hieroglyphicum signum res malas, turpes determinat.

Subscribe now

1

De animo loquitur ut tertia persona.

2

Consilium animi (vitae exeundae) queritur vir : animus oblivisci videtur se cum viro unum esse, ut filum in fune nexum.

3

Plurali numero, fortasse ad auditores se vertit? Cf. supra.

4

Audire intelligendum est ut parere alicui (cf. Aegyptiace sḏm et Graece ἀκούειν)

5

Lacuna.

6

Non plane liquet cui verbo « illud » suppositum sit. De Occidente (i.e. morte) fortasse agitur.

7

Vir mortem ut effugium e vita recusat sibique mortem secundum naturam optat, qua in inferis beatus sit. Decus arbitratur animum manere secum et in aerumnis dum contingat mors.

8

I.e. optabilem.

9

Hic vir loquentem animum assimulat.

10

Hoc verbum aegre in Latinum vertitur : Faulkner docet pẖr·t  esse Anglice « transitory state, description of life ».

11

I.e. sine mendaciis, ut oportet. m mꜣꜥ·t.

12

Judicium appellat mortui (cf. supra). Quattuor citantur dei : Thot, Khonsu, Re, Isdes. Haec tetras a libri mortuorum differt, in quo dicitur ultimum judicium a Thot, Osiri, Anubi, Isdaque fieri. Quae tamen differentia non multum refert : in aliis locis aliae tetrades inveniuntur. Khonsu et Isdes duae species sunt ejusdem dei : Khonsu est Luna, Isdes perpendiculum trutinae.

13

Cf. ‘dulcem faciat’ supra.

14

I.e. animi argumentum pro morte.


Sermo viri cum suo Ba.

01 Mar 2024, 17h00
Pars I

Salve o qui me legis! Nuper versionem perfeci alicujus operis litterarum Aegyptorum. Hanc in partes dividi quas frustatim per proximas hebdomades recipies. Aperui etiam paginam apud ko-fi si quod peculium mihi mittere velim: noli vero cogi, nec da plus quam ferre potes. Ecce vinculum: https://ko-fi.com/xeftis.

Sermo viri cum suo Ba fictum dialogum repraesentat inter virum ejusque Ba, i.e. « animum ». Aetate permotus qua vivit suaeque condicioni desperans amisit vir studium vivendi, cum tot eluvies, tot caedes, tot fames eum percellant. Animus-ba, quem Aegypti non tantum partem essentiae sed absoluto cuidam homini parem in corpore aliquo involuto esse credebant, quae vitam continuaret post corporis mortem, suum virum memorando vita esse fruendum dum tempus sit quod teramus focilare conatur.

Hoc opus litterarum Aegyptiarum nobis in uno papyro redditum est, quod forte XII sub regno scriptum erat, hominum admirationem numeris modulis figurisque excitavit, ut minime absit quin id classicis litteris dignum aestimemus. Tamen non sunt testium satis ut dialogus possit refici totus : desunt ob eandem causam exordii versus. Hos quia frustatim reddere cassum videbatur, praetermisi. Voculis tamen quae substiterunt opiniones floruerunt diversae qua de re ageretur : locus vero creditur positus esse in quo sermo accideret. Tribunal fuisse contendunt nonnulli (Goedicke, Parkinson, Mathieu in Allen 2011, p. 137), quod nihil confirmat nisi m⸗ṯn, « videte », plurali numero, quod ad alios generatim etiam potest pertinere. Cerni tamen potest primae viri lamentatio responsioque animi-Ba, qui, si verborum tenuitate niti licet, mortem pro vindicta dolorum defendit. Quo locuto respondet vir aliquid quod tempore oblitteratum fere intelligitur. Ab secunda animi oratione lacunis tutam habemus lectionem, unde igitur versionem facere coepi.

Haec versio operis Allen ipsius facta est : versione ejus in Anglicum sermonem atque hieroglyphicis usus sum ut Latine converterem ab exemplo non nimis devius. Scientia enim mea linguae Aegypticae verum a falso distinxit quatenus in ea aliqua fides est ; si hieroglyphica modo habuissem, nec fuisset ab Allen quicquam, nihil nunc ostendendum esset. De autem interpretatione, Allen iterum usitatus sum, non tamen alios praeteriens qui forte de dialogo scripserint – quos, quippe qui totam rem cognovit, Allen quoque legit et refert. Versuum numerationem eandem secutus sum quam Allen. Tamenetsi carmen fuisse patet, tamen hanc versionem numeris Latinis non constringi constitui, quo propius exemplo accederem in re nec in specie.

Secunda animi Oratio (1-3)

***

Veritas1 est dicenda in tribunali deorum ;

Eorum lingua nusquam inclinat.

Curva invicem esset ;

Eorum lingua nusquam inclinat2.

Sequentes versus in proxima epistula.

Subscribe now

Fontes :

Allen, James P. The Debate between a Man and His Soul: A Masterpiece of Ancient Egyptian Literature. Leiden: Brill, 2011.

Allen, James P. Middle Egyptian Literature : Eight Literary Works of the Middle Kingdom. Edited by James P. Allen. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press, 2015.

Renaud, Odette. Le dialogue du Désespéré avec son âme : une interprétation littéraire. Genève: Société d’Egyptologie, 1991.

Imago :

Karpowicz, Joanna. The Boat. Acrylic on paper. 2023.

1

Aegyptiace, mꜣꜥt  (maat) latiorem significationem habet quam Latine. Est etiam ordo, justitia…

2

Mortuus credebatur in judicium deorum ire (cf. Anubim qui cor compensat cum penna, quae Maat illius symbolus est. Si hac levius erat, procedebat ‘reus’ ; sin gravius, cor ab Ammit, deo forma crocodili, vorabatur. Osiri judici reus peccata quae non fecerat confitebatur, quod vocatur negativa confessio. Hic dicit animus deos illum non abdicturos esse, quia causam cur via egressus sit intelligant.


De Legendis Hieroglyphicis II

17 Aug 2023, 16h00
Alphabetum et unilitteres

Superiore epistula (quam hic subjungo) de principiis hieroglyphicae lectionis verba disseruimus primaque vocabula illis litteris scripta vidimus. Quo autem modo transcribantur in nostras praeterivimus id in hanc epistulam differentes.

Tria genera litterarum festinantes quae sit cujusque ratio utendi planum facere distinximus: determinativa, logogrammata, phonogrammata. In ea primum animum intendemus, ut quae longe crebrissimae sint inter omnia.

Pro sonorum numero quos continent - unum aut duos aut tres -, unilitteres aut bilitteres aut trilitteres vocantur. Exempli gratia:

𓂋 = r (‘er’) → signum unilittere;

𓏠 = mn (‘men’)→ signum bilittere;

𓋹 = ꜥnḫ (‘ânkh’) signum trilittere.

Cum sint signa mille quibus Aegyptii usitarentur, viginti quinque unilitteria multorum verborum lectioni prosunt, hisque velut elementis subnixis non ita secreta vobis videbuntur illae notae quam fuerint antea.

Multa possint dici de pronuntiatu cujusque litterae sive synchronice sive diachronice. Quis vero non concedet sonos, quos ego ostendi, non modo anachronicos sed etiam partim fabricatos esse veritati linguae aegyptiae incongruentes? Hujus autem rei vos commonere velim, inserendam esse litteram e ubi opus est pronuntiandi causa, omnesque litteras consonantes esse etsi non consonanter pronuntiatas. Si exactum erit, ea de re litterulas scribam.

Bilitterium et trilitterium sunt multo plus. Saepe autem unilitteribus circumscribuntur, velut:

ỉmn: celare

Hoc verbum sic legitur: 𓇋 = ỉ, 𓏠 = mn, 𓈖 = n, 𓀃 = determinativum signum.

n litterae mn adjicitur at non legitur: mn litteram, ut ita dicam, finit ad hanc formulam: AB + [B].

nfr: bonus (esse)

Hoc verbum sic legitur: 𓄤 = nfr, 𓆑 = f, 𓂋 = r.

Formula: ABC + [B] + [C].

Si vultis, unilitteribus experimini vestrum nomen scribere. Ut exempla habeatis, nomina praeclarorum Aegyptorum regum et meum explanabo, quae interpretandis hieroglyphicis maximopere profuerunt.

ꜣrwkśỉndrś: Alexander

𓄿 = ꜣ, 𓃭 = rw, 𓎡 = k, 𓊃 = ś, 𓇋 = ỉ, 𓈖 = n, 𓂧 = d, 𓂋 = r, 𓊃 = ś.

Id agnostis, nomen est Alexandri Magni qui Aegypto potitus erat creatusque est ibi rex.

ỉmn ḥtp(w): Amenhotep (Amon beatus est)

Conamini litteras ipsi interpretari (𓊵 = ḥtp, “ara”).

Nomina regum inscribebantur in illa capsula quae Anglice et Gallice cartouche vocatur. Ea primis hieroglyphocorum curiosis utilis fuit ut illa nomina invenirent et primo gradu linguam obscurissimam illustrarent.

ksftỉś: Xeftis

Ecce meum nomen hieroglyphicis scriptum. Hunc ordinem signorum elegi ut ubique aequum esset: quattuor anteriora signa superposuissem, nisi nimis grave esset et inelegans, in bina itaque ea decidi. S (𓊃) et ś (𓋴) litteris sensim utor: vetere enim regno jam confundebantur, deinde alterum pro altero scribi aequum erat.

Si abacedario aegyptiologico litterae desunt quae vestris nominibus insunt, proximis sonis assimulate absentes. E.g.:

  • r pro /l/,

  • w aut f pro /v/,

  • pro vocalibus nihil aut w pro /u/, ꜣ pro /a/, ꜥ pro /aː/, j pro /i/,

  • si quid oblitus sum, id commentariis adjicite.

Gratias vobis plurimas ago qui legistis et valete aeternum.

Ad Cistulam legendo sustinetis. Si hujusmodi lectionum plus recipere vultis, his epistolis omnibus gratis subscribite.

Instrumenta ad scribenda computatro hieroglyphica

Egyptian keyboard

Hic scribite litteram (e.g. z) et insuper hieroglyphicum apparebit.

Éditeur rosette

Eo nexu scripta scribere et corrigere potestis si Manuel de codage novistis et numeris Gardiner uti potestis.

JSesh

Hoc software facillime hieroglyphica scribere potestis.

Leave a comment

Fontes

Allen, J. (2014). Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs (3rd ed.). Cambridge: Cambridge University Press.

Allen, J. P. (2020). Ancient Egyptian phonology. Cambridge: Cambridge University Press.

Beylage, P. (2018). Middle Egyptian. University Park, PA: Eisenbrauns.

Guglielmi, J.-P. (2010). L'égyptien hiéroglyphique, collection sans peine. Chennevières-sur-Marne: Assimil.

Wikipedia contributors. (2023, August 7). Egyptian hieroglyphs. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 20:19, August 9, 2023, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Egyptian_hieroglyphs&oldid=1169206354



____________________________________