MOLDAVI DE VIA EUROPENSI CAPESSENDA DELIBERABUNT
Die vicesimo mensis huius Octobris plebiscitum in Moldavia fiet de eiusdem civitatis futura ad Unionem Europaeam accessione in rei publicae Constitutione quodammodo insculpenda; suffragia simul ferentur ad Moldavorum praesidem in novum quadriennium deligendum. Quod ad plebiscitum attinet, hanc interrogationem suffragatores in scheda scriptam invenient, quam sat bona Latinitate vestire conabor: “Favesne tali Constitutionis mutationi qua Reipublicae Moldavicae in Unionem Europaeam adscriptio expediatur?”.
Sermo Dacoromanicus, qui in Moldavia passim usurpatur et officialis est, id est in tractu Europensi maxime orientali in quo lingua quaelibet Romanica (a Latina scilicet nostra originem trahens) vigeat, “ultimus flos Latii” sub opposita caeli regione vocari potest, quam vocem Brasiliensis poeta Olavus Bilac ad linguam Lusitanicam suam in extremo Romanitatis occidente adhibitam applicuit; natura ergo propria Moldavi in solis occasum magna ex parte spectant, nisi forte vis quaepiam aliena eos ad se convertat. Verum est eosdem ob situm suum et in rebus religiosis et in civilibus ad orientem potissimum per haud paucorum saeculorum decursum animos attendere debuisse, et praesertim ad maximam vicinam Russiam.
Cum vero exercitus Russicus nuper, mense nempe Februario anni bismillesimi vicesimi secundi, Ucrainam invaderet, rectores atque gubernatores Moldavici, protectionem contra periculum Moscoviticum quaerentes, sine mora sub praeside Maia Sandu petiverunt ut in Unionis Europaeae societatem Moldavia reciperetur. Videbatur enim Russia Putiniana imperium quoddam Ruthenicum restaurare velle, ad quod Moldavia quoque equidem pertineret sicut antea pertinuerat, sine tamen praetextu communismi ideologico. Mox coeperunt Russi Moldavos vis electricae intermissionibus ac detractionibus vexare, falsis nuntiis interretialiter atque aliter divulgatis etiam de pyrobolis displosuris, populi reclamantis concursibus arte excitatis necnon spatii aerii Moldaviensis violationibus.
Notum est Moldaviam unum et quinquaginta annos usque ad libertatem anno millesimo nongentesimo nonagesimo primo acquisitam Unionis Sovieticae partem fuisse, una cum Russia, cum finitima Ucraina, cum Russia Alba et tribus notissimis civitatibus Balticis in plagis absque dubio Europaeis; cum Georgia, Armenia, Atropatene apud Caucasum; cum aliquot demum aliis terris plerumque aut omnino Asiaticis, veluti sunt Turcomenia et Usbecia.
Hoc est addendum: illa Moldavicae terrae portio quae trans fluvium Ovidianae memoriae Tyram sive Danastrim ad orientem solem est posita, et Transdanastria idcirco appellatur, inde a tempore quo ab Unione Sovietica libera Moldavia facta est non a moderatoribus Chisinoviensibus –id est Chisinoviae, in urbe Moldaviae principe, sedem habentibus– de facto regitur (quamquam de iure est territorium Moldavicum), sed a viris studio flagrantibus imperii Russici recentissimi, Unionis videlicet Sovieticae, et a regimine Moscuensi sane sustentatis. Certe anomalia Transdanastrica inter maxima obstacula erit tollenda ut processus europaeizationis Moldavicus usque ad finem provehi possit et in portum tandem deduci.
Duobus igitur annis post Ucrainae invasionem acceleratum est praeside Maia Sandu duce iter ad illud suffragationis genus omnimodis apparandum quod vocabulo Latino multis in linguis recentioribus usitato referendum –fortasse a nonnullis locutionibus vocem ‘referendum’ continentibus, quales sunt ‘convocatio ad referendum’ et ‘consilium quod referendum est populo’– dicitur. Maior delegatorum parlamentariorum pars mense Martio in Maiae praesidis sententiam pedibus ivit, postquam mense iam Decembri superiore Consilium Europaeum colloquia de accessione Moldaviae ad Unionem incohare statuerat et Maia Sandu propositum suum suffragiis de Unione Europaea amplectenda diem certam praestituendi aperuerat simulque se candidatam ad praesidatum secundo ineundum obtulerat. Petivit autem ea occasione a parlamento Moldavico civitatis ductrix ut tempora et res horum comitiorum referendariorum rite disponeret.
Voluit praeses Maia –ut presse in fine dicam– hoc plebiscitum efficere quo altius in Reipublicae Moldavicae institutis conversio ad Europam fieret, aversio quidem a Russia; neque umquam ad pristinam tyrannidem Moldavia reverteretur. Permultis enim Moldavis fieri hodie non posse videtur ut patria sua libera atque prospera sit nisi sub alis Unionis Europaeae. Sunt immo qui dicant futurum esse ut Moldavia proxime –etiam ante quam terrae Balticae– sub Transdanastriae occupationis obtentu, si Ucrainenses Russi devincant, ab his invadatur. Minister Moldaviae primarius Dorinus Recean, qui itidem adhaesioni terrae suae ad Unionem Europaeam favet, talia nuper effatus est: “Cupimus in orbe securo vivere in quo foedera inter gentes pacta serventur, in quo difficultates in commerciis inter nationes forte exorientes per colloquia solvantur, in quo parvae quoque civitates aliquo in honore habeantur”.
Scripsit Marcus Flavius Asiaticus - 11/10/2024 20h14
EXPULSIO HOMINUM MAXIMA AMERICAE IMMINET. AN NON?
DAMNATIO CAPITIS IRANICA
MEGACYMA OCEANI INDICI XX ANNIS POSTEA RECOLITUR
PETITIO MAGDEBURGENSIS
IGOR KIRILLOV DIRUPTIONE NECATUS EST
DE REBUS SYRIACIS
NUNTIUS AUSTROCOREANUS
DE INDUTIIS LIBANI
VERBA INFESTA
ERDOGAN ADVERSUS ISRAEL